Artykuł z 2 numeru Doliny, opisujący pierwszy z proponowanych polderów w systemie przeciwpowodziowym dla Kotliny Sandomierskiej, mapę dołączymy później.

Polder Klukawy

Zgodnie z obietnicami z pierwszego numeru doliny prezentujemy Państwu opis pierwszego z listy proponowanych przeze mnie Polderów.

Klukawy albo Łąki Klukawy to przestrzeń dawniej głównie łąkowa w gminie Gorzyce pomiędzy miejscowościami Gorzyce, Sokolniki, Trześń obok lewobrzeżnego wału rzeki Łęg. Powierzchnia

proponowanego polderu to 3,19 km² zaznaczonej na mapie granicy dodatkowego obwałowania. Istnienie i funkcjonowanie polderu jest identyczne z innymi przeze mnie proponowanymi czyli: a) wpuszczanie wody górną śluzą na początku polderu w najwyższej części korony wału, która sięga jedynie na 2-3 metry w głąb konstrukcji wału, śluza wejściowa zabezpieczona betonem i kamieniami, aby woda nie rozmywała tej części wału w czasie jej otwarcia. Samo natomiast wpuszczanie wody miałoby odbywać się w sytuacji, w której pozostałe wały już nie wytrzymują i do przerwania mają, np. 50 cm od korony, czyli w polder chwytamy jedynie najwyższą część fali powodzi. b) śluza wyjściowa znajduje się na końcu polderu w dolnej części wału,  w której zbieranie wody przy spuszczaniu miałby wspierać kanał. Oczywiście ta śluza miałaby być otwierana, kiedy już opadną wody wezbrania.

Dawniej powierzchnie proponowanego polderu stanowiły głównie łąki. Mniejsza jest już powierzchnia pól uprawnych, obecnie przeważają raczej nieużytki z niewielką powierzchnią pól i łąk oraz zagajników. Inżynieryjnymi utrudnieniami w powstaniu polderu są liczne tutaj kanały odwadniające pola, legalne i nielegalne wyrobiska pocegielniane. Ułatwieniem i dodatkową zaletą polderu jest fakt, że teraz nie jest zamieszkały, jest słabo zagospodarowany i można zwiększyć jego powierzchnię roboczą nawet dwukrotnie, o ile zgodzą się na to właściciele działek rolnych i łąkowych do potencjalnego zalania.

Klukawy mają stosunkowo wysokie walory przyrodnicze, bo gniazdują tu regularnie w szuwarach liczne ptaki wodno-błotne jak: błotniak stawowy, rokitniczka, trzciniak, trzcinniczek, bekas kszyk, szlamnik rycyk, słonka, krwawodziób, czajka. Spośród ptaków typowo wodnych gniazdują tutaj także łabędzie nieme, kokoszki wodne, krzyżówki, nie corocznie mewy śmieszki, zdarzają się rybitwy czarne. Corocznie słychać gody kumaków nizinnych przynajmniej w 3 punktach oraz rzekotki drzewnej. Dawniej dobrze miała się tutaj populacja zająca i kuropatwy, ale ze względu na zarastanie pól i łąk jest ich nieco mniej. Stała jest natomiast liczebność derkacza i przepiórki. Przez Klukawy wędrują czasem jelenie i dziki na żerowiska w Zalesiu Gorzyckim i nad Wisłą, a rzadziej spotyka się także łosia.

Z punktu widzenia ekonomicznego zamiast nieustannie podnosić wały dla zabezpieczania zalewiska „gorzyckiego” czy „sokolnickiego” skuteczniejsze byłoby skonstruowanie polderu Klukawy oraz 2-3 innych polderów w gminie Gorzyce i Zaleszany, które skutecznie zabezpieczyłyby przed sytuacjami takimi jak wiosna 2010.

Sebastian Sobowiec